Rosz Hanikra – jaskinie na granicy z Libanem
Jesteśmy na pograniczu izraelsko-libańskim w Rosz Hanikra. To tutaj kredowe skały wyrastają na wysokość 70 metrów, a w nich pieczary wyżłobione zostały przez wieki falami Morza Śródziemnego. Zjeżdżają do nich dwa wagoniki najbardziej stromej kolejki linowej świata. Wyglądają trochę jak zabaweczki – jaskrawe i kolorowe zawieszone na tle białej skały wapiennej. W jaskiniach usłyszycie grzmot fal morskich i zobaczycie turkusową wodę. W tutejszym rezerwacie przyrody znajdziecie unikalne gatunki ptaków. Czy jest bezpiecznie ? Czego się spodziewać w jednym z najbardziej zapalnych kiedyś miejsc Bliskiego Wschodu ?
W Rosz Hanikra dostęp do naturalnie wydrążonych pieczar był kiedyś tylko ze strony morza. Do jaskiń wpływali jedynie płetwonurkowie. Obecnie można podziwiać naturalnie wyżłobione groty i słuchać huku fal morskich od strony lądowej – po skorzystaniu ze zjazdu kolorowymi wagonikami kolejki linowej. Piękna okolica ze wzgórzami jest sielska tylko teoretycznie – to jedna z najbardziej strzeżonych granic świata ! Jesteśmy tuż przy Libanie – a do Bejrutu jest stąd raptem 120 km – bliżej niż do Jerozolimy ! Zanim jednak opowiemy Wam trudna historię pogranicza izraelsko-libańskiego pokażemy najpierw piękne przyrodniczo i krajobrazowo widoki.
Pozostałe nasze artykułu o Izraelu znajdziecie tutaj – klik.
Rezerwat Przyrody Rosz Hanikra
Od roku 1965 funkcjonuje tu teren objęty ochrona przyrody – rezerwat. Obejmuje również okoliczne plaże – zakaz korzystania z kąpieli i plażowania ma wynikać nie tylko ze względów bezpieczeństwa ale również ochrony flory i fauny. Zresztą niejeden twierdzi, że w tutejszych wodach pływają okręty podwodne zwaśnionych państw na bieżąco monitorując sytuację.
Noga Słonia w Rosz Hanikra
Skała, w której pochowane są jaskinie kształtem przypomina nogę słonia. To jedyne miejsce w całym Izraelu, gdzie góry schodzą prosto do morza bez plaży. Zobaczymy w okolicy 3 wyspy – Plae Blue (głownie pokryta wodą), Seagull i Wagtail. To właśnie na tych wyspach znajduje się naturalny rezerwat przyrody i miejsce obserwacji rzadkich gatunków ptaków. Przy dobrej widoczności wypatrzymy stąd Hajfę i wzgórzę Carmel.
Najbardziej stroma kolejka świata
Zjazd nią nie trwa nawet minuty. Takie fajne kolorowe wagoniki – żółty i czerwony zabierają maksymalnie 15 osób i pędzą szybko i … bardzo stromo w dół pod kątem 60 stopni. Zjazd ma trasę około 400 metrów. Ze skały zjeżdżamy w stronę morza i jaskiń. Podobno to najbardziej stroma kolejka na świecie. Wsiadamy do kolejki na górze skały – do wejścia prowadzi mostek. To w zasadzie jedyny sposób na dostanie się do jaskiń. Niektóre źródła piszą o możliwości zejścia pieszo ale ponoć szlak jest często zamknięty.
Groty i prawie jak za Wodospadem Niagara
Przyjeżdżamy przecież dla jaskiń – wydrążone przez fale w kredowym podłożu są bardzo malownicze. Same skały są białe i sięgają nawet 70 metrów w górę. Spacerujemy po wewnętrznym labiryncie grot po wybudowanej ścieżce. Jest momentami bardzo głośno – to rozbijającą się głośno fale. Już wiemy dlaczego bywa, że część trasy jest zamknięta – fale wydają się naprawdę wściekle uderzać o jaskinie. Woda morska w jaskiniach ma kolor szmaragdowy – można obserwować ją z mostków bądź przez „okna skalne”. Te okna skalne przypominają bardzo tzw. Behind the Falls” – ścieżkę prowadzącą za wodospadem Niagara. No ale wracajmy z Kanady na pogranicze izraelsko-libańskie ! Idąc ścieżką możecie być ochlapani słoną wodą. No i siła wody bywa tu bardzo duża ! Grzmot i hałas bywa ogłuszający – tak, jakby pod wodą czaiło się jakieś monstrum ! Każda z pieczar ma swoje imię.
Spacer po Nodze Słonia – Rosz Hanikra
Po wyjściu ze szlaku w jaskiniach wracamy ścieżką u podstawy skały tzw. „Nogi Słonia”. Szlak ma ok. 200 metrów i jest zabezpieczony barierkami od strony morza.
Kolej z Hajfy do Bejrutu
Po powrocie z jaskiń do dolnej stacji kolejki zajrzyjcie koniecznie do tunelu w kolejnej skale obok. Jest on wprawdzie częściowo zamurowany – prowadzi bowiem donikąd. Wcześniej prowadziły tędy tory kolejowe dla trasy Hajfa-Bejrut-Trypolis zbudowane w 1942 roku przez rządzących tymi terenami Brytyjczyków. Celem był przewóz wojska. Jednak po wojnie izraelsko-libańskiej granica między tymi krajami została zamknięta. Zresztą o trudnej historii tego pogranicza będzie za chwilę. Obecnie obejrzycie zdjęcia kolei i tunelu z czasów jego funkcjonowania. W roku 1947 kolej miała przewozić również cywilów jednak koniec końców do tego nie doszło.
Koniec kolejowego połączenia
Podczas Wojny o Niepodległość Izraela i odcięciu kraju od zachodniej części Galilei istniało spore ryzyko, że tunel może być użytkowany do przerzucania wojsk libańskich w stronę nieodległej Hajfy. Członkowie żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana po prostu wysadzili w 1948 roku tunel. Miało to zapobiec wkroczenie Libańczyków do Palestyny. W roku 1949 właśnie na tej granicy zawarto porozumienie izraelsko – libańskie o zawieszeniu broni. Obecnie po izraelskiej części tunelu jest … sala kinowa.
Tunel kolejowy
A tak wygląda obecnie tunel:
Historia Rosz Hanikra
Do czasów Pierwszej Wojny Światowej tereny dzisiejszego Bliskiego Wschodu należały do Imperium Osmańskiego. Wynik wojny przesądził podział tych ziem do strefy wpływów zwycięskich aliantów. Tym samym w 1916 roku Wielka Brytania stworzyła Mandat Palestyny, z kolei Francja Mandat Syrii i Libanu (nadzorowany przez Ligę Narodów). Na terenie nadzorowanym przez Francję spokoju jednak nie było – zaczyna się wojna francusko-syryjska, która przenosi niepokój do Mandatu Palestyny. Skutkiem tego jest ukształtowanie nowych granic wpływów w 1923 roku. Jednak na terytorium brytyjskim toczy się nadal konflikt żydowsko-arabski. ONZ w 1947 roku 29 listopada przyjmuje Rezolucję dzielącą Palestynę na część arabską i żydowską. Wynikiem czego część muzułmańska nie jest zadowolona z takiego wyniku obrad i wybucha wojna domowa w Palestynie – I Wojna izraelsko-arabska trwa w latach 1948-1949. W jej wyniku Żydzi obejmują Galileę, a w 1948 roku w wyniku operacji „Hiram” zajmują libańskie wioski.
Rozejm i powrót do granic z 1923 roku
W 1949 roku Liban i Izrael zawierają rozejm – granica powraca do pierwotnie wytyczonej w 1923 roku. Równolegle zawierane są rozejmy z Syrią, Jordanią i Egiptem. Ustalono, że pogranicze z Libanem będą kontrolować dodatkowo siły międzynarodowych obserwatorów. Liban nie angażuje się w dalsze konflikty Izraela ze światem arabskim. Dzięki temu zostaje wyznaczona oficjalna granica między państwami – taka wytyczona przez geologów.
Liban dobrym sąsiadem krajów arabskich
Jednak w 1967 roku wybucha Wojna Sześciodniowa, która powoduje pogorszenie relacji Izraela z północnym sąsiadem. Jordańskie wojska chętnie chowają się po stronie libańskiej, żeby stamtąd prowadzić ataki terrorystyczne. Władze Libanu akceptują takie zachowania co mocno wpływa na pogorszenie relacji. Niedostępne tereny górskiego pogranicza są idealnym miejscem na kryjówki OWP. W 1973 roku Liban próbuje przejąć kontrole nad terenem – to czas niepokoju i zamachów terrorystycznych. Dwa lata później wybucha Wojna Domowa w Libanie. Z kolei w 1976 roku Syria wkracza do Libanu i wymusza zawieszenie broni. Liban zaczyna znajdować się pod strefą syryjskich wpływów. Ataki terrorystyczne zmuszają Izraelczyków do przeprowadzenia operacji „Litani” – po wkroczeniu blisko Libanu usuwani są Libańczycy i utworzona zostaje strefa buforowa. Lata 80-te to wkroczenie wojsk izraelskich do Bejrutu i wycofanie się OWP z Libanu. Na południu Libanu utworzona zostaje strefa bezpieczeństwa, a w 2000 roku granica izraelsko-libańska zostaje wytyczona przez ONZ jako tzw. „Niebieska Linia”.
Relacje Izraelsko-Libańskie dziś
Konflikt pozostaje jednak nadal nierozwiązany, a Liban odmawia uznania państwa Izrael oraz podpisania porozumienia pokojowego. Oba państwa nie utrzymują stosunków dyplomatycznych. Jednak granica wygląda bardzo spokojnie jak by nikt się nią nie interesował.
Informacje Praktyczne – Rosz Hanikra
Rosz Hanikra położone jest w północnej części Izraela tuż przy granicy z Libanem, około 20 km od Akka i niecałe 50 km od Hajfy.
Bezpieczeństwo granicy z Libanem
Jaskinie położone są na granicy izraelsko-libańskiej. Oczywiście zwiedzamy część po stronie izraelskiej, jednak granica jest tuż obok. Pamiętajcie, że nigdy nie zostało podpisane formalne zawieszenie broni – oba państwa tak naprawdę formalnie są w stanie wojny od wielu lat. Oczywiście, że na samej granicy jest spokój i nic się nie dzieje. Jednak z pewnością siły izraelskie monitorują sytuację na bieżąco. Podobnie zresztą po stronie libańskiej – ta wyznaczyła specjalną strefę buforową przed granicą z Izraelem. A legendy mówią, że w morzu pływają łodzie podwodne marynarki izraelskiej. W takim razie czy jechać ? Na pewno warto monitorować sytuację – jeśli zdarzyłby się jakiś nieprzewidziany konflikt z Libanem to oczywiście nie jechać bo znajdziemy się w centrum konfliktu. Nie ma co przesadzać – bo sytuacja z Libanem jest bardziej stabilna od tej z Palestyną.
Bezpieczeństwo – fale
Wykuty w skale szlak przez groty ma około 200 metrów i kilka przystanków do podziwiania fal oraz ogłuszających odgłosów grzmotów morza. Nie można podchodzić za blisko do wody bo fale potrafią być bardzo mocne i zalać część szlaku. Zresztą jeśli morze jest bardziej niespokojne to część szlaku potrafi być po prostu zamknięta.
Bezpieczeństwo Rosz Hanikra
Osoby z lękiem wysokości bądź klaustrofobią mogą czuć się niekomfortowo w niedużej i bardzo ostro zjeżdżającej w dół kolejce. Wprawdzie sam zjazd jest bardzo krótki i trwa mniej niż minutę to jednak warto o tym wiedzieć przed wejściem.
Bilety
Wejście na kolejkę na jedną dorosła osobę kosztuje 45 NIS i obejmuje również zwiedzanie jaskiń. Dzieci do 3 roku życia bezpłatnie, starsze ze zniżką. Jeśli odwiedzacie niedaleko położone Akko to pomyślcie o kupieniu biletu kombinowanego – Pałac w Akko + jaskinie – wychodzi taniej.
Jak się przygotować do zwiedzania
Spacery po skałach wapiennych i ich mokra powierzchnia wymagają stabilnego i zakrytego obuwia. Na miejscu potrafi również mocno wiać – jesteśmy w końcu na końcu cypelka. Dlatego w okresie jesiennym weźcie ze sobą koniecznie polary czy wiatrówki.
Jedzenie
Weźcie ze sobą picie i przekąski bo na miejscu nie ma żadnego sklepiku czy knajpki.
Jak dojechać do Rosz Hanikra
Samochodem
Jeśli macie wynajęty samochód to dojedziecie do grot w kwadrans z Akka czy w niecałą godzinę z Hajfy. Tuz przed wejściem do kolejki linowej jest spory parking, na którym bezpłatnie można zostawić auto.
Autobusem
Transport autobusowy bezpośredni często tu nie dojeżdża. Da się dojechać ale raczej z przesiadkami – nawet z położonego blisko Akka. Z tej miejscowości dojedziecie do Rosz Hanikra raczej z przesiadką 371 i 31
Toalety
Łazienki znajdziecie w odległości około 200 metrów od wejścia do kolejki – w oklicach parkingu.
Podsumowanie – Rosz Hanikra
Widoki na okoliczne wyspy, kredowe skały z pieczarami wypełnionymi turkusową wodą robią wrażenie. Dlatego warto odwiedzić to miejsce nawet w ramach 2h wycieczki po zwiedzaniu położonego obok Akko. Bezpieczeństwo granicy jest mocno monitorowane i wydaje się, że w razie nawet cienia wątpliwości Izrael po prostu zamknie dostęp do jet atrakcji turystycznej.
