Bełchatów czyli największa dziura
Powiecie, że Bełchatów to przemysłowe tereny i wyrobiska kopalniane z księżycowy krajobrazem. Obecnie tak. Jednak już niedługo powstanie tu największe i najgłębsze jezioro w Polsce, a dzięki temu środowisko naturalne odżyje. Warto tu zajrzeć, żeby zobaczyć polski odpowiednik Wielkiego Kanionu, a w Muzeum Giganci Mocy poznać proces obróbki węgla brunatnego właśnie.
Bełchatów to jedna z największych atrakcji województwa łódzkiego.Raptem 60 lat temu odkryto tu ogromne złoża węgla, które nadal wydobywane są metodą odkrywkową. To daje nam możliwość bezpiecznej obserwacji z góry „wielkiej dziury w ziemi”. Nie musimy zjeżdżać szybem do kopalni, żeby obserwować ogromne industrialne maszyny. Poniżej pokażemy Wam to miejsce, opowiemy o największym jeziorze, jakie ma powstać (tak !). A razem z Woltusiem i Dżulką z miejscowego muzeum pojedziemy wehikułem czasu poznając tajniki działania elektrowni.
Inne nasze wpisy o ciekawych miejscach w Polsce znajdziecie tutaj – klik. Obok w Łodzi jest również bardzo ciekawe miejsce – też związane z energią – Kompleks Industrialny EC1 – pisaliśmy o nim tutaj – klik
Wielki Kanion pod Bełchatowem
Krajobraz jest faktycznie księżycowy – podjeżdżamy do punktu widokowego i widzimy ogromną dziurę. Jej boki pocięte są przez maszyny na ogromne bloki o ostrych krawędziach. Świecą się punktowo oświetlone ogromne dźwigi. Na górze widać kominy i biały dym z nich się wydostający (to akurat para wodna). Dół ma wymiary 12 km długości, 3 km szerokości i 200 metrów głębokości. Zmieściłoby się tutaj aż 5 tysięcy boisk do piłki nożnej ! Warto podjechać tu po zmroku – wrażenie końca świata, a nie centrum Polski !
Koparki jak wieża Eiffla
Ogromne koparki i taśmociągi wysyłają wydobywany tutaj węgiel do elektrowni Rogowiec, gdzie jest zamieniany na prąd. Urządzenia są wielkie – długością dorównują parametrom słynnej paryskiej wieży (po położeniu oczywiście). Ich długość sięga nawet 20o metrów, szerokość 40, a masa to ponad 7.000 ton !
Gorączka Czarnego Złota
Jak to się wszystko zaczęło ? Jest 1960 rok – to wtedy właśnie odkryto pokłady węgla brunatnego w okolicach Bełchatowa. Tylko 150 metrów pod ziemią znajdują się czarne złoża. Koniec lat 70-tych XX wieku to rozpoczęcie wydobycia metodą odkrywkową. Do 1999 roku udało się wydobyć 500 milionów ton węgla, a do 2013 roku wydobycie wzrosło do łącznie miliarda ton ! Obecnie szacuje się, że złoża wyczerpią się do około 2038 roku. Eksploatacja odbywa się teraz na trzech polach: Kamieńsk, Bełchatów, Szczerców. W 2020 kończy się wydobycie na polu Bełchatów, w 2040 na polu Szczerców.
A tu postawimy jezioro
Pamiętajcie słynną scenę z filmu „Poszukiwany, poszukiwana ?” – planując zabudowę osiedla dyrektor („z zawodu dyrektor” :)) dowolnie przestawiał na makiecie obiekty – nawet jezioro zlokalizował wg własnego pomysłu. Otóż w Bełchatowie będzie podobnie ! Puste tereny powydobywcze zapełnią się w przyszłości wodą tworząc gigantyczne jezioro ! Na terenie Pól Bełchatów i Szczerców powstaną najgłębsze jeziora w Polsce ! To nie wszystko ! Okolica (obecnie mocno przemysłowy krajobraz) zamieni się w ogromny kompleks wypoczynkowy ! Od 2050 roku zlikwidowane zostaną wyrobiska górnicze, które zostaną wypełnione wodą o lustrze ponad 4000 hektarów i głębokości sięgającej nawet 170 metrów ! Średnia głębokość ma wynosić ponad 70 metrów. Pamiętajcie, że obecnie najgłębsze jezioro w Polsce – Czarna Hańcza sięga „jedynie” 100 metrów głębokości.
Plaże w kopalni Bełchatów
Dokładnie tak ! Teraz te tereny przypominają księżycowy i wymarły krajobraz. W przyszłości się to zmieni – plaże a brzegach jeziora będą strefą wypoczynku. Powstanie strefa wypoczynkowo – sportowa. Będzie nawet port jachtowy. Planowane jest zatopienie obiektów – specjalnie dla nurków – odkrywców. Oczywiście to wszystko nie nastąpi z dnia na dzień ! Szacuje się, że proces napełniania wodą potrwa około 20 lat ! Muszą również zostać zrobione prace związane z wyrównaniem dna i linii brzegowej przyszłego zbiornika wody.
Na narty i na plażę w centrum Polski
Plany robią wrażenie – tym bardziej, że już obecnie na górze Kamieńsk zimą szaleją narciarze. A przecież góra powstała właśnie ze zwałowiska Pola Szczerców. Jak dobrze pójdzie to w XXI wieku w okolicach Bełchatowa zimą skorzystamy z uroków białego szaleństwa, a latem wygrzejemy się na plaży !
Dobro dla natury – Bełchatów
Stworzenie tak ogromnej inwestycji, jaką ma być jezioro wiąże się z wieloma wyzwaniami. Wpuszczenie tak ogromnych mas wody w jedno miejsce na pewno zmieni całkowicie lokalne środowisko naturalne. Jednak z pozytywnym skutkiem dla niego ! Obecne wyrobiska staną się miejscami przyjaznymi roślinom i zwierzętom. Podobne inwestycje odbywają się u naszych zachodnich sąsiadów na ternach byłych kopalni właśnie.
Zwiedzanie kopalni Bełchatów
Kopalnie możecie zwiedzać w dwóch wariantach – oglądając z góry i od dołu. Podziwianie tutejszych krajobrazów ze skarpy jest bezpłatne i odbywa się indywidualnie. Pamiętajcie jednak, że teren wyrobiska jest chroniony i nie możemy się po nim poruszać na własną rękę. Są specjalne miejsca – tarasy widokowe, z których możemy obejrzeć wyrobisko. Punkt widokowy w Żłobnicy i Kleszczów oraz Góra Kamieńsk umożliwia bezpieczne oglądanie tutejszych gigantów.
Po dnie kopalni
Kopalnie można również zwiedzać z poziomu jej dna – „od dołu”. Jednak wymaga to wcześniejszego umówienia i ustalenia szczegółów – tutaj więcej – klik.
Z węgla w prąd – jak to działa ? Bełchatów
Jak już zobaczycie ogromną dziurę to koniecznie zajrzyjcie do Muzeum Giganty Mocy w Bełchatowie. To tutaj dowiecie się szczegółów dotyczących powstawania prądu, eksploatacji węgla kamiennego. Przymierzycie tradycyjne stroje górnicze, dowiecie się o zwyczajach. A nawet zejdziecie pomiędzy skały kopalniane ! Będziecie mogli również spróbować sił jako dystrybutor energii w elektrowni ! Zobaczycie również informacje o ogromnych koparkach pracujących obecnie w Bełchatowie i o samy wyrobisku !
Zwiedzanie dla dużych i małych
Możecie wybrać jedną z dwóch opcji audiowycieczek – dla dorosłych bądź dla rodzin z dziećmi. Najmłodszych zabiorą na zwiedzanie przyjazny Woltuś, Dżulka i prof. Om. Dzieciaki mają za zadanie przeprowadzić załogę pod dowództwem Robota o Węglowym Sercu po świecie energii i węgla. Dostają również kartę pracy z zagadkami i quizzami do rozwiązania. Oczywiście rozwiązań trzeba szukać oglądając ekspozycję !
Młodzież zwiedzi muzeum pod hasłem audiowycieczki geograficzne. Wcielą się rolę asystenta dziennikarza piszącego o zamykaniu kopalni Bełchatów. Ta wersja audiowycieczki uwzględnia podstawę programową nauczania geografii szkoły podstawowej.
Dorośli w swojej wersji audiowycieczki dowiedzą się jak powstawały złoża węgla brunatnego oraz jak są przetwarzane w energię.
Informacje praktyczne – Bełchatów
Muzeum położone jest w centrum Bełchatowa – 2h jazdy z Warszawy (180 km), 50 km za Łodzią.
Muzeum znajduje się w nowym budynku MCK PGE Giganty Mocy, należącym do Miejskiego Centrum Kultury na Placu Narutowicza. W muzeum znajduje się bezpłatna szatnia.
Jak dojechać – Bełchatów
Do Bełchatowa dojechaliśmy samochodem, który zostawiliśmy pod muzeum na parkingu.
Bilety i godziny otwarcia
Bilety kupimy w kasie na miejscu – cennik:
- zwiedzanie rodzinne – 2 + 1 (2 dorosłych + 1 dziecko od 3 do 18 roku życia) – 35 PLN
- zwiedzanie rodzinne 2 + 2 (2 dorosłych + 2 dzieci od 3 do 18 roku życia) – 40 PLN
- bilet rodzinny – 2+3 (3 dorosłych + 3 dzieci od 3 do 18 roku życia) – 45 PLN
W przypadku rodzin z większą liczbą dzieci niż 3, do ceny biletu rodzinnego 2+3 dolicza się bilet w kwocie 5 zł na każde kolejne dziecko.
Dzieci do 3 lat wchodzą za darmo.
Bilety na zwiedzanie kupowane on-line są trochę tańsze – kupicie je on-line przez tą stronę – klik.
W cenie biletów wliczono audioprzewodniki.
Aktualne godziny otwarcia muzeum znajdziecie tutaj – klik.
Czas zwiedzania – Bełchatów
Pomimo, że mamy ze sobą audioprzewodniki to możemy spokojnie zwiedzać wystawy własnym tempem. Z reguły czas zwiedzania waha się od 1h do 2,5h. Na miejscu znajduje się mały sklepik z pamiątkami.
Gdzie zjeść
Przy kasach jest automat z kawą, herbatą i czekoladą oraz przekąskami. Nie ma tu kawiarni ani baru – jednak obok automatu znajdziecie krzesełka i stoliki. Obok na rynku w Bełchatowie są kawiarnie oraz restauracje.
Podsumowanie – Bełchatów
Oryginalne miejsce do zobaczenia nawet na jeden dzień w łódzkim ! Niepowtarzalna odkrywkowa kopalnia w Polsce. Ponadto w Muzeum dowiecie się o procesie wytwarzania prądu i poznacie tajniki węgla brunatnego.