W krainie suzani Uzbekistan
Uzbekistan – pod nazwą suzani kryją się bogate w kolory i motywy wzory z centralnej Azji, głównie z Uzbekistanu, a słowo „suzan” w języku perskim oznacza igłę.
Uzbekistan przypomina trochę suzani – tworzy obraz zamożnego kraju z idealnym transportem (super nowoczesne pociągi, dworce) i szczęśliwymi ludźmi, ale z drugiej strony można zobaczyć stare, rozwalające się domy z rurami od gazu na zewnątrz; podziurawione drogi, system polityczny prawie jak w Turkmenistanie (chociaż po śmierci Isloma Karimova coś może się zmieniło), kolejki na stacjach benzynowych, przymusowe prace przy zbiorach bawełny, wyschnięte Morze Aralskie itp.
Pomimo tego wszystkiego Uzbekistan to taka perełka Azji Środkowej – Samarkanda, Buchara i Chiwa ze swoimi zabytkami przywołują atmosferę miast położonych wzdłuż Jedwabnego Szlaku, a ludzie na bazarach są tak uśmiechnięci i pogodni, że aż chciałoby się tam pozostać na zawsze.
Poniżej nasza relacja z pobytu w Uzbekistanie jako część podróży po krajach Azji Środkowej.
Termin: 26.04-29.04 oraz 1.05-3.05.2013 – Uzbekistan
Wiza (aktualizacja na dzień 7 stycznia 2019 r. ) – Uzbekistan
Od 1 lutego jadąc do Uzbekistanu na max. 30 dni nie musimy mieć wizy !
Uzbekistan – zaproszenie (voucher) oraz wizę załatwialiśmy za pośrednictwem portalu wizaserwis – wiza na 15 dni dwukrotna za 80 USD/osobę + 210 PLN za voucher/osobę + pośrednictwo 70 pln/osobę. Od kwietnia 2017 r. wizy zostały zniesione m.in. dla Polaków, którzy ukończyli 55 lat (?), ale wówczas muszą przy wjeździe uiścić opłatę 50 USD i mogą przebywać przez okres 30 dni.
Od 1 stycznia 2018 roku wizy turystyczne, których długość nie przekracza 30 dni maja być wydawane w przeciągu dwóch dni roboczych nie licząc dnia dostarczenia dokumentów, a ponadto do wizy nie będzie konieczne wyrobienie voucherów turystycznych i poparcia wizowego od organizacji turystycznych. Ponadto cena wizy ma ulec zmianie z 60 na 40 USD i ma być przedłużony jej termin ważności z 7 lub 15 dni na 30 dni.
Czas – Uzbekistan
Uzbekistan – +3h w stosunku do Polski
Pieniądze (kurs na dzień 27.04.2013 roku) – Uzbekistan
Uzbekistan 1 USD = 2.066 somów (UZS) 1 Euro = 2.686 UZS
W Uzbekistanie najlepiej wymieniać dolary na „czarnym rynku” czyli na bazarach – wówczas 1 USD= 2770 UZS. Najbardziej popularny to banknot 1000 UZS, a więc wymieniając 100 USD otrzymuje się niezły plik banknotów.
W dniu 5 września 2017 r. w Uzbekistanie dokonano dewaluacji UZS. Nowy kurs 1USD – 8100 UZS, 1Euro – 9645 UZS.
Komunikacja – Uzbekistan
W Uzbekistanie warto przemieszczać się pociągami (w szczególności na trasach z Taszkentu do Samarkandy, Buchary czy Urgencz).
Linie „Uzbekistan Airlines” (tutaj można trafić na Airbusa albo na stary rosyjski Tupolew) nie są zbytnio bezpieczne – chociaż korzystając z nich można znacznie skrócić czas podróży.
Najlepszym rozwiązaniem jest przejazd samochodem z kierowcą (ewentualnie dzielony z innymi osobami).
Noclegi – Uzbekistan
W Uzbekistanie warto korzystać z oferty B&B – w Samarkandzie czy w Bucharze można znaleźć pensjonaty w starych, historycznych budynkach z patio i ogrodem (około 50 USD za pokój ze śniadaniem).
Koszty – Uzbekistan
Największy koszt to koszt zaproszeń i wiz do krajów Azji Środkowej (z wyjątkiem Kirgistanu).
Do Azji Środkowej (do Taszkentu) najlepiej (można znaleźć promocje na przelot – 2000-2500 pln w 2 strony) dolecieć liniami „Aeroflot”, „Turkish Airlines” czy „Air Baltic”.
Bezpieczeństwo – Uzbekistan
Ogólnie bezpiecznie. Należy przestrzegać zasad dotyczących rejestracji w OVIR:
– w Uzbekistanie w hotelach otrzymuje się karteczki z potwierdzeniem rejestracji (nie trzeba samemu się rejestrować) – często jest to sprawdzane przy wyjeździe.
Należy również na granicy zadeklarować wszystkie wartościowe rzeczy/przedmioty i podstemplowany egzemplarz deklaracji celnej zachować do chwili wyjazdu z kraju.
Dziennik podróży – Uzbekistan
26.04
22.40 – lot liniami „Aeroflot” z Moskwy do Taszkentu – 3h30 – katering z daniami na gorąco – nad Kazachstanem niezłe turbulencje.
27.04
Rano lądujemy na lotnisku w Taszkencie. Od razu uruchamia się biurokratyczna machina – należy wypełnić deklaracje celne i wpisać szczegółowo ile posiadamy walut obcych oraz wartościowych sprzętów (aparat fotograficzny) – ponoć zdarzają się przypadki weryfikacji przez celników czy wszystkie posiadane środki/sprzęty zostały wpisane do deklaracji.
Z lotniska jedziemy zamówioną wcześniej jeszcze z Polski (przez Internet za pośrednictwem lokalnego biura „Advantour”) taksówką za 15 USD na dworzec kolejowy (przy okazji od kierowcy odbieramy bilety na przejazd pociągami po Uzbekistanie). Dworzec kolejowy w Taszkencie bardzo nowoczesny – można wejść do środka dopiero po okazaniu biletów na przejazd.
Na dworcu w barze – paszteciki z mięsem po 1500 UZS za sztukę.
8.00 – pociąg „Afrosiyob” do Samarkandy, 2h, 35 USD/osobę (z prowizją agencji – normalna cena to 50.000 S/osobę) – nowoczesne hiszpańskie pociągi Talgo, przedziały otwarte z fotelami lotniczymi i monitorami pokazującymi prędkość (ponad 200 km/h) oraz trasę.
Dworzec kolejowy w Samarkandzie nowoczesny. Z dworca przejazd taksówką za 10.000 UZS do hotelu.
Zatrzymujemy się w w B&B „Antica” – pokój z łazienką i ze śniadaniem – miejsce klimatyczne (patio z ogrodem).
Rozpoczynamy zwiedzanie Samarkandy: Gur-i Mir (wejście 9000 UZS/osobę) z XV w. z grobowcem Timura oraz jego rodziny, Registan (wejście 14.400 UZS/osobę) – ogromny plac otoczony 3 medresami obkładanymi bogato płytkami, w środku każdej z medres znajdują się sklepy z pamiątkami – najciekawsza jest medresa Shir Dar z portalem przedstawiającym zwierzę podobne do lwa oraz meczet zdobiony w środku złotymi liśćmi.
Przejazd taksówką za 6.000 UZS do Shah-i-Zinda (w tłumaczeniu „Grób Żywego Króla”) – aleja z mauzoleami Timurydów bogato zdobionymi płytkami (wejście 6.000 UZS/osobę). Przejazd taksówką za 6.000 UZS do Obserwatorium Ulughbeka. Zwiedzanie Obserwatorium (wejście 9.000 UZS/osobę) – najciekawszy jest zachowany sekstant.
Przejazd taksówką za 4.000 UZS do restauracji „Karimbek”.
Obiad w restauracji „Karimbek” – 2 sałatki z bakłażanem, sałatka grecka, lulje kebab (szaszłyk) z cebulą, lepioszka (chleb), woda, herbata, kawa, butelka wina uzbeckiego.
Przejazd taksówką w okolice Registanu za 4000 UZS.
Kontynuujemy zwiedzanie Samarkandy, w tym meczetu Bibi Chanum (wejście 9.000 UZS/osobę) – wybudowanego na zlecenie żony Timura, który zawalił się w czasie trzęsienia ziemi w XIX w. (ciekawy marmurowy Koran na dziedzińcu) oraz spacerujemy po bazarze Siob (najciekawsze i najbarwniejsze są kobiety w uzbeckich strojach, które sprzedają suszone owoce czy jogurt).
Warto skręcić z głównej ulicy spacerowej „Tashkent” przez bramę do starej części miasta z wąskimi, brudnymi uliczkami z poprowadzonymi na zewnątrz rurami z gazem (ta część miasta w całości oddzielona murem od wysprzątanej przeznaczonej dla turystów strefy).
Woda mineralna 1,5 l w sklepie – 1000-2000 UZS.
Wieczorem oglądamy podświetlone medresy Registanu.
28.04
Śniadanie w hotelu – naleśniki, ser, kiełbasa, placki ziemniaczane, domowe konfitury z moreli, kawa.
Przejazd wynajętym przez hotel samochodem z kierowcą do Buchary – ok. 3h30 – droga dwupasmowa w dobrym stanie (po drodze kolejki przy stacjach benzynowych – problem z dostawami benzyny), częste kontrole policji.
Nocleg w Bucharze w B&B „Hovli Poyon” – pokój z łazienką i śniadaniem – dobre warunki, duży wewnętrzny dziedziniec z miejscami do odpoczynku (hotel w dawnej medresie – w sali restauracyjnej bogate zdobienia). W hotelach w Uzbekistanie często otrzymuje się na przywitanie orzeszki oraz herbatę (zastawa z porcelany, zdobiona we wzory bawełny).
Zwiedzamy Bucharę: kryty bazar Taki-Sarrafon, główny plac Lab-i Hauz z basenem pośrodku oraz otoczony medresami: Kukaltasz i Diwana Begiego. Zwiedzamy Medresę Ulugbek (wejście 1000 UZS/osobę) – wystawa kaligrafii w dawnych celach zajmowanych przez studentów oraz Medresę Abdul Aziz Khan (wejście 2000 UZS/osobę) – wewnątrz drewniane stalaktyty oraz sklepy z pamiątkami.
Najciekawsze jednak miejsca w Bucharze to Meczet Kalon (wejście 2000 UZS/osobę) z bogato zdobionym w cegle Minaretem o wysokości 46 m oraz Medresa Mir-i Arab (tylko z zewnątrz, gdyż jest to czynna medresa).
Spacer do cytadeli Ark (wejście 7.500 UZS/osobę) – mało ciekawa i podniszczona wewnątrz (muzeum przyrodnicze, minaret) – ciekawy widok z murów na stare miasto.
Na piechotę przez park idziemy do Mauzoleum Ismail Samani (wejście 1000 UZS/osobę) – małe, ale ze wzorami na ścianach z wypalanych cegieł.
Przejazd taksówką za 8.000 UZS do Char Minor i powrót do Lab-i Hauz.
Zwiedzamy Char Minor (za darmo) – zachowane wejście do medresy z 4 bogato zdobionymi minaretami – w środku znajduje się sklep z pamiątkami, gdzie można zakupić m.in.: suzani za 7 USD (tkaniny jedwabne, dekorowane w rozmaite wzory) czy lalki w typowych uzbeckich strojach za 12.000 UZS.
Obiad w restauracji „Lab-i Hauz” – sałatka grecka, lepioszka, sałatka z bakłażana, jogurt, laghman (makaron z kiełbasą), kotleciki z frytkami, herbata, piwo.
Spacer wieczorem po bazarach.
W restauracji „Chashmai Mirob”(z dachu restauracji widok na Meczet i Minaret Kalon) – kieliszek wina uzbeckiego za 4000 UZS.
29.04
Śniadanie w hotelu: naleśniki, wędlina, ser, dżem, kawa.
Przejazd samochodem z hotelu na granicę z Turkmenistanem w Farab – 1h30.
Naszą relację z Turkmenistanu znajdziecie tutaj – klik
1.05
Jedziemy ok. 10 km na granicę w Khojeli z Uzbekistanem. Posterunki graniczne Turkmenistanu i Uzbekistanu są położone niedaleko siebie – sprawna kontrola celna i paszportowa.
Przejazd taksówką (Daewoo Damas) za 10 USD do Nukus. Następnie przejazd taksówką (dzielona z jeszcze jedna osobą) do Chiwy za 100 tys. UZS – ok. 2 h 30
Nocleg w hotelu „Isakjon&Umidabonu” – 35 USD za pokój z łazienką i śniadaniem (dobre warunki).
Kolacja w restauracji „Kheivak” – sałatka z bakłażana, sałatka grecka, szaszłyk z kurczaka, lula kebab (szaszłyki z mielonego mięsa), herbata, baklawa.
2.05
Śniadanie w hotelu – naleśniki, kiełbasa, ser, kawa, sok.
Za wejście na teren otoczonego murami Starego Miasta (tzw. Iczan Kala) w Chiwie należy zapłacić 12 USD lub 25.000 UZS + opłata za aparat 3 USD lub 6.000 UZS.
Zwiedzamy Chiwę: cytadela Kunja Ark (meczet i sala tronowa zdobiona niebieskimi płytkami), Minaret Kalta Minor (nieukończony – robiący wrażenie ogromną podstawą), medresa Mohammed Rakhim Khan (mało ciekawe muzeum), Mauzoleum Pahlavon Mahmud (wejście 4.000 UZS/osobę) – bogato zdobione niebieskimi płytkami, Medresa Islom Hoja (mało ciekawe – muzeum z kaligrafią i drewnianymi rzeźbieniami).
Odwiedzamy również pracownie, gdzie wyrabia się dywany oraz suzani.
Zwiedzamy pałac Tosh Hovli z 2 dziedzińcami zdobionymi płytkami oraz Meczet Dżuma z drewnianymi, zdobionymi kolumnami.
Obiad w kawiarni na Starym Mieście: 2 samsy z mięsem, plov, manty z mięsem, 2 sałatki z pomidorów i ogórków, kapusta nadziewana mięsem, woda, piwo lokalne – 60.000 UZS.
Spacer po bazarze Dekhon, gdzie można wszystko kupić poczynając od owoców, ubrań a kończąc na pamiątkach.
Odbieramy bagaż z hotelu i taksówką za 5 USD jedziemy do Urgencz – ok. 30 min.
Dworzec kolejowy w Urgencz nowoczesny (tak jak większość dworców w Uzbekistanie, w szczególności w tych miastach, które odwiedzają turyści).
O godz. 16.10 wyjazd pociągiem do Taszkentu – 16h, 332.000 UZS/2 osoby (bilety kupowane poprzez agencje mogą być droższe) – przedział 2-osobowy (kupe). Pociąg czysty – można się wyspać. W wagonie restauracyjnym – piwo lokalne, ciastka, herbata – 9.000 UZS.
3.05
Przyjazd do Taszkentu o 10.25. Z dworca kolejowego przejazd taksówką za 6.000 UZS do hotelu „Rovshan” (w hotelu zostawiamy tylko bagaże – warto tam nocować – 130 tys. UZS za pokój z łazienką i ze śniadaniem).
Z hotelu przejazd taksówką (można zatrzymać na ulicy każdy samochód) za 4.000 UZS do stacji metra Oybek.
Przejazd metrem za 800 UZS/osobę do stacji Chorsu. Spacer po bazarze Chorsu – najciekawszy i jeden z największych bazarów w Uzbekistanie – kobiety w kolorowych, kwiecistych sukienkach sprzedające owoce, sery czy okrągłe lepioszki (na bazarze można kupić mniej więcej wszystko). Przejazd taksówką za 3.000 UZS do Khast Imom. Zwiedzanie medres i meczetu, w miejscu, gdzie rezydują władze religijne Uzbekistanu.
Przejazd taksówką za 10.000 UZS do restauracji „Caravan”. Obiad w restauracji (jedno z klimatycznych miejsc w Taszkencie) – manty, 2 szaszłyki z kurczaka, humus, sałatka z pomidorów, woda, herbata czarna, baklawa.
Przejazd taksówką za 4.000 UZS do parku Navoi – spacer po Parku i w okolicach budynku Parlamentu.
Przejazd metrem ze stacji Milliy Bog do stacji Mustaqillik Maydoni. Spacer po centrum Taszkentu: Senat, pomnik tzw. Płaczącej Matki, Plac Timura i hotel „Uzbekistan”.
Powrót taksówką za 3.000 UZS do hotelu. Odbieramy bagaże i przejazd taksówką za 11.000 UZS na lotnisko – ok. 15 min
23.50 – przelot liniami „Air Astana” (bardzo dobre kazachskie linie lotnicze z kapitałem brytyjskim) do Astany – 2h05 (bilety najlepiej kupować przez Internet na stronie „Air Astana” na kilka miesięcy naprzód).
